Αυτισμός και Εργοθεραπεία

Τι είναι ο αυτισμός

Ο Αυτισμός περιγράφεται ως μια ισόβια αναπτυξιακή διαταραχή του ατόμου, που προκαλεί δυσκολίες στη συμπεριφορά του, στην επικοινωνία και στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Οι δυσκολίες και οι περιορισμοί αυτοί, οι οποίες ποικίλουν ως προς την ποιότητά τους άτομο σε άτομο, αποτελούν διάχυτο χαρακτηριστικό της λειτουργικότητας του.

Είναι μια εκ γενετής διαταραχή του εγκεφάλου που επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις πληροφορίες, ενώ η αιτία εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη.

Γνώριζες Ότι

Περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1943

Περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Αμερικανό παιδοψυχίατρο L.Kanner το 1943.

Ο όρος Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές καλύπτει όλο το φάσμα του Αυτισμού

Ο όρος Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση καλύπτει όλο το φάσμα του Αυτισμού. Αυτή η ομάδα διαταραχών χαρακτηρίζεται από ποιοτικές ανωμαλίες στις κοινωνικές συναλλαγές και στους τρόπους επικοινωνίας του ατόμου.

Διέπενται από περιορισμούς και στερεότυπα

Αυτή η ομάδα διαταραχών χαρακτηρίζεται από ποιοτικές ανωμαλίες στις κοινωνικές συναλλαγές και στους τρόπους επικοινωνίας του ατόμου. Επίσης τα ενδιαφέροντα και οι δραστηριότητες διέπονται από περιορισμούς και στερεότυπα.

Τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο

Τα συμπτώματα παρουσιάζονται συνδυαστικά, και διαφέρουν από άτομο σε άτομο και η έκφρασή τους αλλάζει με την ηλικία.

Η διάγνωση μπορεί να γίνει από την ηλικία των 2-3 ετών

Η διάγνωση του Αυτισμού γίνεται την ηλικία μεταξύ των δύο και τριών ετών, ενώ υπάρχουν πλέον σημαντικές ενδείξεις και τρόποι έγκαιρης και έγκυρης διάγνωσης και σε μικρότερη ηλικία.

Η έγκαιρη διάγνωση βοηθά στη σημαντική βελτίωση

Μία έγκαιρη διάγνωση, βοηθά στη σημαντική βελτίωση μέσω θεραπευτικών και εκπαιδευτικών προσεγγίσεων. Υπάρχουν περιπτώσεις που ορισμένα παιδιά με αυτισμό – διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, στα οποία έγινε πρώιμη παρέμβαση, παραμένουν ξεχωριστά, ενώ δεν διαφοροποιούνται από τα άλλα παιδιά.

Δεν μπορεί να προβλεφθεί με προγεννητικός έλεγχος

Ο προγεννητικός έλεγχος δεν βοηθά, καθώς δεν μπορεί να διαγνωστεί η διαταραχή μέσω αυτού.

Η πιθανότητα εμφάνισης είναι ανεξάρτητη εθνικότητας, φύλου και ηλικίας

Δεν υπάρχουν διακρίσεις όσον αφορά στη συχνότητα εμφάνισης του Αυτισμού και γενικά των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών. Η συχνότητα αυτή είναι ανεξάρτητη από εθνικότητα, φύλο και ηλικία.

Η πρώιμη περίοδος (1-3 ετών) θεωρείται η πιο κρίσιμη για παρέμβαση

Μεταξύ της ηλικίας του ενός έτους και των τριών ετών, η πρώιμη αυτή περίοδος, θεωρείται η πιο εύκαιρη και η πιο κρίσιμη για παρέμβαση, εξαιτίας της μορφολογίας του εγκεφάλου, η οποία επιτρέπει την καλύτερη αφομοίωση των ερεθισμάτων

Από πού προήλθε ο αυτισμός

Η αιτία του αυτισμού είναι άγνωστη

Ορισμένες σύγχρονες θεωρίες, αναφέρουν ότι ο εγκέφαλος πιθανόν έχει λειτουργικό ή οργανικό πρόβλημα. Οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει νευρολογική διαταραχή στον αυτισμό. Κάποιες έρευνες υποδεικνύουν ένα νευρολογικό πρόβλημα, που επηρεάζει εκείνα τα τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία επεξεργάζονται τη γλώσσα και τις πληροφορίες. Πιθανότατα υπάρχει μια δυσαναλογία κάποιων συγκεκριμένων νευροχημικών ουσιών στον εγκέφαλο. Επίσης, οι γενετικοί παράγοντες πιθανόν μερικές φορές να εμπλέκονται. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι δεν φέρουν ευθύνη οι γονείς.

Συχνά, υπάρχει η πιθανότητα να έχουν συγκεκριμένο ενδιαφέρον για μία δραστηριότητα, στην οποία θεωρούν τον εαυτό τους ως ειδικό. Τέτοια ενδιαφέροντα μπορεί να έχουν να κάνουν με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, η Γεωγραφία, κ.α. Τέλος αξίζει να αναφέρουμε πως πιθανόν να εμφανίζουν ευαισθησία στις 5 αισθήσεις τους (ακοή, αφή, όραση, όσφρηση, γεύση).

Είναι πρέπον η οικογένεια να απευθυνθεί το συντομότερο δυνατό σε κάποιον ειδικό, ούτως ώστε τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με αυτισμό, να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικούς τρόπους την καθημερινότητά τους. Βάσει αυτών των τρόπων, θα επιτευχθεί η μείωση του ενδοοικογενειακού άγχους και η προβληματική συμπεριφορά του παιδιού.

Σχόλιο εργοθεραπευτή

Είναι σημαντικό να γίνεται διαχωρισμός του αυτισμού από τη νοητική υστέρηση

Η τυχόν λανθασμένη διάγνωση οδηγεί σε εσφαλμένη θεραπεία και εκπαίδευση. Όσο πιο γρήγορα προβούμε σε μία διάγνωση και παρέμβαση, τόσο πιο πολύ θα βελτιωθεί η ανάπτυξη του παιδιού, γνωστικά και λειτουργικά εν γένει.

Πως μπορώ να δω σημάδια αυτισμού στο παιδί μου;

Παρακάτω σας ετοιμάσαμε μία λίστα με κάποια ενδεικτικά / ανησυχητικά σημεία γενικής συμπεριφοράς που εμφανίζονται από την ηλικία των 5-6 μηνών έως και τον 2 χρόνο ζωής του παιδιού.

Αν πιστεύετε πως το παιδί σας εμφανίζει κάποια από αυτά τα σημεία, σας προτρέπουμε να συμβουλευτείτε τον εργοθεραπευτή σας.

Δεν δείχνει ενδιαφέρον για τη μητέρα του, ή στο πρόσωπο που το φροντίζει, επιθυμεί να μένει μόνο του ή δεν προσκολλάται φυσιολογικά με ένα πρόσωπο. Χαμηλή κοινωνική επαφή.

Δεν χρησιμοποιεί το βλέμμα του συχνά.

Παρουσιάζει δυσλειτουργία στον ύπνο.

Δεν δείχνει ενδιαφέρον για παιχνίδι με παιδιά στην ίδια ηλικία.

Το ενδιαφέρον του για επικοινωνία είναι περιορισμένο. Δεν προσπαθεί να συλλαβίσει, είναι περιορισμένο σε ποσότητα και ποιότητα.

Αντιδρά έντονα όσον αφορά σε θέματα προσωπικής υγιεινής, όπως για παράδειγμα στην αλλαγή πάνας ή στην καθαριότητα. Επίσης, είναι πολύ ευαίσθητο με τους ήχους.

Κάνει αδιάλειπτες και επαναλαμβανόμενες σωματικές κινήσεις.

Συνεχώς εστιάζει την προσοχή του σε αντικείμενα, παραπάνω απ’ όσο χρειάζεται.

Εναλλαγές στη συμπεριφορά. Ήρεμη και καλή συμπεριφορά και αμέσως μετά συνεχές κλάμα ή τσιριχτή φωνή.

Δεν ακουμπά το στόμα του με τα χέρια, δεν πιπιλάει το δάχτυλό του, δεν παίζει με τα πόδια του.

Δεν δείχνει ενδιαφέρον όταν είναι στην αγκαλιά της μητέρας του. Δεν κινείται για να το πάρουν αγκαλιά.

Ελλιπής θηλασμός τις πρώτες βδομάδες, διαρκείς κωλικοί συχνά ως τον 1 χρόνο.

Απουσιάζει η κίνηση του να δείχνει με το χέρι του κάτι που του κινεί το ενδιαφέρον.

Δεν εκφράζεται με το πρόσωπο, ενώ βλέπει γνωστές φυσιογνωμίες και δεν ανταποκρίνεται. Περιορίζει τις χειρονομίες και καταλαβαίνει λιγότερες φράσεις.

Δεν ανταποκρίνεται όταν φωνάζουν το όνομά του και η οπτική του επαφή δεν εστιάζει σε άλλους ανθρώπους και το περιβάλλον του.

Όσον αφορά στη λεκτική ικανότητα, στους δεκαοχτώ μήνες δεν δημιουργεί λέξεις, ενώ στους εικοσιτέσσερις μήνες, δεν συνδυάζει τις λέξεις. Ακόμα, μπορεί και να σταματά τη γλωσσική ανάπτυξη.

Δεν ασχολείται με το το παιχνίδι προσποίησης και συμβολισμού. Ο τρόπος που παίζει το παιδί, είναι διαφορετικός όσον αφορά στην ποιότητά του.

Ακολουθούν τα χαρακτηριστικά του αυτισμού:

Σοβαρή επιβράδυνση στην επικοινωνία

Η γλωσσική λειτουργία δεν εξελίσσεται γρήγορα και σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει η ανάπτυξή της. Όταν και εφόσον συμβεί η ανάπτυξή της, έχει μία ακανόνιστη μορφή και γίνεται μη συνηθισμένη χρήση λέξεων. Αξίζει να αναφέρουμε το φαινόμενο της ηχολαλίας, κατά την οποία τα παιδιά με αυτισμό, επαναλαμβάνουν τα δικά τους λόγια. Μιλάνε στον εαυτό τους σε τρίτο πρόσωπο με την αντωνυμία «εκείνος» ή «εκείνη» και διατηρούν μία έμμετρη μορφή του λόγου.

Σοβαρή επιβράδυνση στην κατανόηση κοινωνικών σχέσεων

Ένα παιδί με αυτισμό αποφεύγει την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους. Δεν δείχνει ότι γνωρίζει ή να επιθυμεί το παιχνίδι με άλλα παιδιά. Δεν μπορεί να κάνει εύκολα φιλίες και δεν μπορεί να αντιληφθεί τα συναισθήματα και τις απόψεις άλλων ατόμων.

Ανακόλουθες μορφές αισθητηριακών αντιδράσεων

Όσον αφορά στη σχέση του με τους ήχους, το αυτιστικό παιδί μπορεί κατά περίπτωση να χαρακτηριστεί ως κωφό και πως δεν αλληλεπιδρά. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει ενόχληση από ένα οξύ θόρυβο. Είναι αξιοσημείωτο, ότι μπορεί να παρουσιαστεί αναισθησία στον πόνο και στις καιρικές συνθήκες.

Κινητικές διαταραχές

Έλλειψη ισορροπίας, υπερδραστηριότητα ή απάθεια.

Νοητικά προβλήματα

Παρουσιάζουν πρόβλημα στο να ακολουθούν οδηγίες και γι’ αυτό οι αποδόσεις σε δραστηριότητες ποικίλουν αναλόγως.

Ελλειμματική χρήση λόγου

Υπάρχει η έλλειψη ομιλίας, ή η μάθηση κάποιων λέξεων για αντικείμενα. Ενδεχομένως να μην χρησιμοποιήσουν πότε την ομιλία για την επικοινωνία τους με άλλους.

Υπερβολικός φόβος

Οπτικά ή ακουστικά ερεθίσματα εντείνουν τον φόβο και προκαλούν αναστάτωση.

Ανωμαλίες σε πόνο, κρύο, ύπνο

Δεν έχουν έλεγχο της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να μην αντιδρούν πολλές φορές, στο κρύο ή στη ζέστη. Επίσης, δείχνουν ότι αντέχουν το κόψιμο ή το κάψιμο των μελών του σώματος και έχουν αυτοκαταστροφικές τάσεις. Όσον αφορά στον ύπνο, δεν υπάρχει κανονικότητα

Απομόνωση και στερεοτυπίες

Τα περισσότερα αυτιστικά παιδιά έχουν μειωμένες κοινωνικές επαφές, από το οποίο δεν εξαιρούνται ούτε οι γονείς. Δεν επιθυμούν καμία σωματική ή συναισθηματική επαφή. Μία από τις πιο γνωστές κινήσεις των αυτιστικών παιδιών, είναι η «μπροστά – πίσω». Έχουν τη τάση να επαναλαμβάνουν τις ίδιες κινήσεις. Αν προσπαθήσεις να το διακόψεις, αναστατώνεται και εκνευρίζεται.

Ανομοιογενείς μορφές διανοητικών λειτουργιών

Το αυτιστικό άτομο μπορεί να έχει ικανότητες σε κάποιους συγκεκριμένους τομείς. Μπορεί να διαθέτει μέγιστη ικανότητα σε μερικές συγκεκριμένες λειτουργίες. Περίπου 20%-30% των αυτιστικών ατόμων έχουν νοημοσύνη στον μέσο ή και πάνω από το μέσο όρο. Βέβαια, το μεγαλύτερο ποσοστό των αυτιστικών ατόμων – περίπου στο 70 με 80% - παρουσιάζεται σε διάφορες κατηγορίες νοητικής υστέρησης. Απόρροια αυτού του συνδυασμού είναι η πολυπλοκότητα του αυτισμού.

Έκδηλοι περιορισμοί ενδιαφερόντων

Η επανάληψη σωματικών κινήσεων, η συζήτηση για το ίδιο θέμα επανειλημμένα, αλλά και οι αλλαγές στις καθημερινές δραστηριότητες, μπορούν να προκαλέσουν αναστάτωση και σύγχυση σε ένα άτομο με αυτισμό. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, υπάρχει μία αυτοκαταστροφική τάση, λόγω της μη δυνατότητας για επικοινωνία.

Συναισθηματικά απρόσφορες συμπεριφορές

Οι συναισθηματικές εκφράσεις, όπως το γέλιο, το κλάμα και οι φωνές δεν έχουν ως σημείο αναφοράς το εξωτερικό περιβάλλον. Ακόμα, ο φόβος τους μπορεί να ενέχει την υπερβολή ή να λείπει εντελώς.

Εργοθεραπεία και Αυτισμός

Η βελτίωση της ποιότητας της ζωής ενός ατόμου, είναι η ωφέλεια που προσφέρει ένας εργοθεραπευτής. Η ανεξαρτησία του ατόμου και η συμμετοχή του σε δραστηριότητες, είναι ο βασικός στόχος της Εργοθεραπείας. Η Εργοθεραπεία έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει τις δυνατότητες του παιδιού και να θέσει στόχους για τη θεραπεία του.

Μέσα από την εργοθεραπεία το παιδί αναπτύσσει τη λεπτή κίνηση, το παιχνίδι, η αυτοεξυπηρέτηση, οι γνωστικές λειτουργίες.

Η αυτοεξυπηρέτηση και οι κοινωνικές δεξιότητες, όπως επίσης και η αδρή κινητικότητα, αναπτύσσονται με τη βοήθεια της Εργοθεραπείας. Άλλες πτυχές του ατόμου οι οποίες βελτιώνονται, είναι η λεπτή κινητικότητα και η διαχείριση της συμπεριφοράς. Όλα αυτά επηρεάζουν / αναπτύσσουν επίσης τις δυνατότητες μάθησης και ψυχαγωγίας του παιδιού.

Ένας σημαντικός ρόλος ενός εργοθεραπευτή, είναι και ο έλεγχος των στερεοτυπιών στη ζωή ενός αυτιστικού παιδιού.

Με τις κατάλληλες μεθόδους αλλά και τα απαραίτητα εργαλεία και προγράμματα, το άτομο με αυτισμό μπορεί να αναπτύξει στο μέγιστο βαθμό την ανεξαρτησία του στην καθημερινή ζωή. Επιπλέον, ο εργοθεραπευτής, συνεργάζεται με τους γονείς και το σχολείο του παιδιού, με σκοπό στην πρώτη περίπτωση, τη συμβουλευτική και στη δεύτερη την ομαλή και καλύτερη δυνατή ένταξή του.

Κλείστε σήμερα την πρώτη αξιολόγηση

Και ενημερωθείτε για τη δική σας περίπτωση...

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Προτάσεις για ενίσχυση επικοινωνιακών συμπεριφορών σε παιδιά με Αυτισμό

Φοράω ένα καπέλο και μιμούμαι κάποιον που τους αρέσει

Κάνω βλέμμα αναφοράς (το κοιτάζω ενώ κάνω άλλη δουλειά)

Αρχίζουμε να παίζουμε με το παιδί ένα γνωστό κοινωνικό παιγνίδι, ωσότου αυτό να εκφράσει την ευχαρίστησή του. Τότε σταματούμε το παιγνίδι και περιμένουμε

Κατρακυλάμε μια μπάλα προς το παιδί. Αφού μας την επιστρέψει 2-3 φορές, γρήγορα του στέλνουμε (κατρακυλώντας) ένα άλλο, διαφορετικό παιγνίδι.

Δίνουμε στο παιδί 4 τουβλάκια (1 κάθε φορά) για να πετάξει μέσα σε ένα κουτί (ή στο πάτωμα). Αμέσως μετά του δίνουμε ένα ζωάκι (κούκλα) για να το πετάξει στο κουτί

Τρώμε κάτι που αρέσει στο παιδί, μπροστά του, χωρίς να του προσφέρουμε καθόλου

Δίνουμε στο παιδί ένα παζλ. Αφού τοποθετήσει 3 κομμάτια σωστά, προσφέρουμε στο παιδί 1 κομμάτι που δεν ταιριάζει

Δίνουμε στο παιδί μία δραστηριότητα με κάποιο υλικό που μπορεί εύκολα να χυθεί ή να σπάσει. Ξαφνικά, χύνουμε αυτό το υλικό στο τραπέζι ή στο πάτωμα μπροστά στο παιδί και περιμένουμε

Βάζουμε ένα αντικείμενο που παράγει θόρυβο μέσα σ’ ένα κουτί και το κουνάμε. Το κρατούμε και περιμένουμε.

Φουσκώνουμε 1 μπαλόνι και κατόπιν το αφήνουμε να ξεφουσκώσει αργά. Δίνουμε το ξεφουσκωμένο μπαλόνι στο παιδί ή το κρατούμε μπροστά στο στόμα και περιμένουμε.

Κέντρο Εργοθεραπείας Καλύμνου

Στο Κέντρο Εργοθεραπείας Καλύμνου εφαρμόζουμε μία σειρά από στάδια που αποτελούν την εργοθεραπευτική διαδικασία. Μπορείτε να ενημερωθείτε αναλυτικά για αυτά στην ενότητα υπηρεσίες.

Αξιολόγηση - εκτίμηση του ατόμου

Καθορισμός σκοπού και στόχων

Σχεδιασμός θεραπευτικής παρέμβασης

Θεραπευτική παρέμβαση

Επαναξιολόγηση

Τερματισμός παρέμβασης

Ζητήστε Αξιολόγηση

Μπορείτε να κλείσετε σήμερα την πρώτη συνεδρία αξιολόγησης στο Κέντρο Εργοθεραπείας Καλύμνου συμπληρώνωντας τα στοιχεία σας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ